Bert Vermeij, senior business developer bij Esri Nederland vertelt: “Een herontwikkeling is een ingewikkeld proces, maar een goede voorbereiding voorkomt veel gedoe. Er is vaak sprake van complexe ruimtelijke situaties, met meerdere belangen en (soms tegenstrijdige) ruimteclaims die zorgvuldig tegen elkaar afgewogen moeten worden. Daarvoor is veel informatie nodig: inhoudelijk, financieel en over procedurele aspecten.” Die informatie moet overzichtelijk bij elkaar gebracht worden zodat een project voor alle stakeholders inzichtelijk is.
Kaarten en analyses geven overzicht en inzicht
Neem nu de herontwikkeling van een oude fabriekslocatie. Voor de planvorming is informatie nodig over het terrein, de ligging, het vastgoed, kabels en leidingen in de ondergrond, de verkeersontsluiting, milieuaspecten als geluidhinder en te saneren bodemverontreiniging. De ontwikkelaar wil echter ook weten hoe het zit met de demografische en sociaal-economische ontwikkelingen en de potentie in de lokale woningmarkt. “Alles komt samen op deze locatie. Kaarten en GIS-analyses geven de betrokken partijen overzicht en inzicht. Ze maken de noodzakelijke integrale benadering van de leefomgeving mogelijk, brengen de belangen bij elkaar en faciliteren de samenwerking tussen stakeholders.”
Heel veel open data over de leefomgeving
Boeiend anno 2016 is dat er aan data eigenlijk geen gebrek is. “Gemeenten hebben in de achterliggende jaren veel moeten investeren in het opbouwen van (basis)registraties. Die komen nu als open data beschikbaar. De aandacht verschuift naar het beter toepasbaar maken van deze gegevensverzamelingen, door slimmere analysetechnieken en door gegevens met elkaar te koppelen.”
En ook daar bewijst geo zijn waarde. Meer dan 90% van alle gegevens bevatten een locatie, bijvoorbeeld in de vorm van een adres, een postcode, een wegvaknummer of een perceelnummer. Met die locatie kunnen GIS-systemen gegevens over allerlei onderwerpen integreren. Een niet meer te stoppen ontwikkeling zijn mobile devices als smartphones, navigatiesystemen en allerlei sensoren. Die weten zelf al waar ze zijn door hun gps-registratie: locatie is er altijd en zonder dat we er iets voor hoeven te doen ontstaat er een onuitputtelijke schat aan gegevens over onze stad en leefomgeving.
Een stapje verder in ‘urban design’
“De techniek van GIS is in staat om de grote hoeveelheden data uit al deze databronnen en sensors samen te brengen en te analyseren. Dat maakt verbanden en patronen zichtbaar en verklaart wat er gebeurt.” Toepassingen van GIS in urban design gaan nog een stapje verder. Het geeft niet alleen tools in handen om de huidige situatie inzichtelijk te maken, maar ook de impact van ingrepen in de gebouwde omgeving te voorspellen. Naar wens in 2D of in 3D.
Zelfs virtual reality-technieken zijn mogelijk om de nieuwe situatie te visualiseren en te communiceren. Bijvoorbeeld om duidelijk te maken wat het effect is van de bouw van een woontoren op de omliggende woonwijken. Of om te ontdekken of er overmatige schaduwwerking is, en wat de zichtlijnen zijn. Maar ook wat de gevolgen zijn van de bouw van een groot aantal woningen op de bereikbaarheid.
Kaarten geven inzicht en vooral: handelingsperspectief. Om in samenwerking met alle stakeholders het beste uit elke plek te halen.