Binnenstedelijke ontwikkeling in Breda

Breda heeft een finaleplaats in de verkiezing “Beste binnenstad van Nederland 2017-2019”. De stad maakte de laatste jaren verschillende transformaties door die het verblijfsklimaat moeten versterken.

Breda strijdt met Arnhem om de titel beste binnenstad. Of de uitverkiezing een direct gevolg is van de transformaties in de stad kan wethouder Boaz Adank niet zeggen, maar de gemeente Breda zet volgens hem wel al enige tijd fors in op verbetering van de binnenstad.

“De nieuwe leus ‘Breda brengt het samen’ geeft voor mij aan waar Breda sterk in is. Je kunt hier heel goed wonen, werken en recreëren. Vanwege haar ligging heeft de stad van oudsher een grote aantrekkingskracht.

Doordat ondernemers, overheid en andere instellingen elkaar goed weten te vinden kent Breda een bruisende binnenstad. Het aanbod aan winkels en horeca is versterkt en het centrum is daarnaast een fijne verblijfplaats met de aanwezigheid van een park, fonteinen en diverse unieke plekken waar historische en karakteristieke panden worden afgewisseld met nieuwe panden.”

Binnenstad Breda

Haven

De binnenstedelijke ontwikkeling is erop gericht om de functies van de stad te versterken en in te spelen op actuele ontwikkelingen zoals verstedelijking en klimaatverandering. “Transformatie kent vele vormen en varieert van de realisatie van een nieuw gebouw tot de herinrichting van een gebied.

In de loop der tijd zijn verschillende delen van de stad, sommige getypeerd door leegstand en gedateerde gevels, aangepakt. Een al wat ouder, maar goed voorbeeld van een transformatie die veel heeft opgeleverd voor de belevingswaarde van de stad is de terugkeer van de haven tien jaar geleden. Een succesvolle ontwikkeling waardoor de gemeente nu overweegt om de haven door te trekken in de rest van de binnenstad.”

Langer in de stad blijven

Vrij recent is de herinrichting van de Willemstraat, de straat die als loper fungeert tussen het (nieuwe) station en de binnenstad. Het station werd uitgeroepen tot het beste gebouw van 2017.

De straat beleefde een upgrade, verbindt station met binnenstad, kreeg een technisch snufje mee in de vorm van meekleurende verlichting en won dit jaar een prijs voor beste openbare ruimte.

“Het grotere doel van transformaties in panden en gebieden is dat de openbare ruimte kwalitatief verbetert en dat bewoners en bezoekers langer in de stad willen blijven, dat is cruciaal voor elke stad.

Een ander voorbeeld van gebiedstransformatie is de aanpak van de Oude Vest, voorheen nogal een versteend gebied. Na de aanpak van het riool ter plaatse is er voor veel steen, gras in de plaats gekomen. Dat is niet alleen mooier, maar ook beter met het oog op klimaatadaptatie.”

Hart voor de stad

De rol van de gemeente Breda in binnenstedelijke ontwikkeling ligt in het initiëren, faciliteren en ondersteunen van projecten in de binnenstad. Transformaties vereisen een nauwe samenwerking met verschillende partijen, waaronder projectontwikkelaars.

Maas-Jacobs is er een van. De ontwikkelaar annex bouwbedrijf is verantwoordelijk voor verschillende projecten in de Bredase binnenstad. Vader en zoon René en Kris Maas, beiden directeur, menen dat binnenstedelijke ontwikkeling vooral een kwestie is van durven investeren.

Een goede vertrouwensband met alle betrokken partijen is cruciaal. Kris Maas: “Veel kennis hebben van de markt is net zo belangrijk. Een projectontwikkelaar moet het DNA van een stad goed kennen en daarmee zorgen dat een pand goed aansluit op de betreffende locatie en de omgeving.

Een pand dat wordt (her)ontwikkeld moet datgene wat al aanwezig is versterken, het liefst met functies die erbij passen.”

Gasthuyspoort

Een illustratie van dit pleidooi vinden we volgens René Maas in de herontwikkeling van de Gasthuyspoort, waarvoor Maas-Jacobs afgelopen zomer een StiB Award ontving. Het bedrijf uit Zundert transformeerde een oud kantoorgebouw tot een complex met woningen, winkels en horeca. Passend bij de omgeving.

“De zijde van het pand die grenst aan de Vlaszak moet aansluiten bij de grootstedelijke uitstraling die de straat heeft. Daarom is gekozen voor drie grotere horecapanden, waaronder een 450 vierkante meter tellende ijssalon.

Aan de andere kant van de Gasthuyspoort die grenst aan de Veemarktstraat is de omgeving anders. Die straat wordt gekenmerkt door karakteristieke pandjes met kleinschalige winkels en horeca.

Aan die kant is de Gasthuyspoort op de begane grond opgedeeld in delen met vijf kleinere en verschillende gevels. Hierdoor lijkt het alsof er vijf aparte pandjes staan, wat past bij het karakter van de straat.

Inmiddels is er in het complex een goede mix van verschillende (vaak Bredase) ondernemers die met hun waren passen bij en kwaliteit toevoegen aan de bestaande omgeving. Dat er ook in andere delen van de binnenstad de laatste jaren verschillende goede horecaconcepten zijn bijgekomen maakt de stad absoluut nog aantrekkelijker.”

Weg met de rafelranden

Maas-Jacobs is eveneens verantwoordelijk voor de herontwikkeling van ’t Sas, dat van een oude passage werd getransformeerd naar een gebied waar woningen, winkels en horeca een plek hebben gevonden.

Verschillende transformaties hebben ervoor gezorgd dat in de binnenstad de rafelranden, zoals Kris Maas ze noemt, voor een groot deel tot het verleden behoren. “Het centrum was al mooi maar sommige gebieden eromheen waren vatbaar voor verbetering.

Zo is het al eerder genoemde stationsgebied aanzienlijk verbeterd en maakt het nu veel meer deel uit van de binnenstad.”

In samenwerking met de gemeente Breda en andere partijen gaat de projectontwikkelaar nu de Houtmarktpassage aanpakken. Een winkelgebied dat nu nog wat gedateerd oogt, zegt Adank, en dat door herontwikkeling een nieuwe impuls moet krijgen.

Adank: “Breda bestaat ruim 750 jaar maar blijft altijd in ontwikkeling.”

Meer ontwikkelingen